Temel ihtiyaçlara erişimin her geçen gün daha da zorlaştığı bir dönemde, kadınların regl süreçlerinde kullandığı menstrüel ürünlere ulaşım da neredeyse imkansız hale geldi...
Sağlık, eğitim, iş yaşamı, sosyal ve kamusal alanlarda kadının daha fazla yer alması açısından regl dönemine ilişkin ürünler, temiz su ve sabun gibi hijyen ürünlerine kolayca ulaşılması oldukça önemli…
Fakat yüzde 80'inin üzerinde kadın, menstrüel ürünlere erişemiyor.
Kadının kamusal alana dahil olmasını kolaylaştıran ve üreme sistemi gibi sağlık açısından birçok konuda önemli olan kadın hijyen ürünlerine, ekonomik ve fiziksel erişimde güçlük yaşanıyor.
Ped, tampon, menstrüel kap, yıkanabilir ped gibi ürünlerin fiyatları, markalarına göre 18 lira ile bin lira arasında değişkenlik gösterirken, en ucuz olan ürünler, malzeme konusunda oldukça yetersiz ve sağlıksız... Naylon ve polyester karışımı ürünler, sağlığı olumsuz yönde etkiliyor.
Hijyenik menstrüel ürünlere erişilememesi sağlığın yanı sıra, sosyal hayatı ve eğitimi de olumsuz etkiliyor. Regl dönemini yoğun geçiren ve sağlıklı menstrüel ürünlere ulaşamayan gençler, başına gelebileceklerden dolayı mahçup olma duygusuna kapılıp, o dönemde okula gitmemeyi tercih edebiliyor.
Regl sürecinin utanılacak ve saklanması gereken bir durum olarak tabulaştırılması, mahalle aralarındaki marketlerde hala gazeteye sarılıp verilmesi, fiziki ve ekonomik koşullar, sosyal faktörler kadının doğal sürecinin sağlıklı ve normal şekilde geçirmesini engelliyor.
Menstrüel ürünlerin 2022 yılında KDV oranı yüzde 8’e düşürülse dahi ekonominin mevcut durumu nedeniyle vergi düşüklüğünün, erişim konusunda etkisi olduğu söylenemez… Fiyatlar her geçen gün daha çok artıyor. Bölge bölge de erişim farklılık gösterirken, köylerde dezavantajlı gruplarda süreç daha çok zorlaşıyor.
Türkiye’de regl yoksulluğu ve regl tabusu konusunda faaliyet gösteren ilk ve tek sivil toplum kuruluşu olan Konuşmamız Gerek Derneği, köy okullarına giden çocuklara, mültecilere ve dezavantajlı gruplara regl sürecine ilişkin menstrüel ürünler ulaştırarak, bilgilendirici kaynaklar gönderiyor. Regl konusuna ilişkin Hadi Konuşalım kitabını hazırlayan dernek, kitabın gelirleriyle Anadolu’nun farklı bölgelerinde ki kadınlara menstrüel ürün ulaştırıyor.
Ülkemizde çok önemsenmeyen ve hep arka planda tutulan söz konusu durum, aslında temel bir hak…
İskoçya 2021 yılında regl ürünlerini ihtiyacı olan herkes için ücretsiz yapan dünyadaki ilk ülke olurken, Kenya, Malezya, Lübnan, Tanzanya, İrlanda, Kolombiya, Meksika ise regl ürünlerinde KDV'yi tamamen kaldıran ülkeler arasında….
Ülkemizde de bu konuyla ilgili çalışmalar yapılması ve politikalar uygulanması, sağlık, eğitim, cinsiyet eşitliği, kadının kamusal alandaki varlığı açısından oldukça önemli… KDV oranının düşürülmesinden ziyade sürdürülebilir ve kalıcı politikalarla çözümler üretilmeli..
Temiz tuvalet, uygun fiyatlı ve kaliteli regl hijyen ürünlerine kolay erişim ve sürece ilişkin doğru bilgilendirmelerin yapılacağı, uzmanların ve sivil toplum kuruluşların da dahil olacağı politikalar geliştirilmeli…
